مخالفان عرضه سیمان در بورس کالا به دنبال رانت قیمتی هستند

غلامرضا مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به عرضه سیمان در بورس کالا اشاره کرد و گفت: افرادی که به دنبال جلوگیری از عرضه سیمان در بورس کالا هستند، سال ها از تفاوت قیمت دولتی و بازار آزاد این محصول به نفع خود بهره برده اند و امروز به دلیل شفاف شدن معاملات سیمان از هیچ تلاشی برای توقف عرضه سیمان در بورس کوتاهی نمی کنند.

قیمت گذاری و ایجاد رانت

غلامرضا مصباحی مقدم در گفت و گو با «کالاخبر» اظهار داشت: قیمت گذاری دستوری برای اقتصاد کشور تبعات زیادی به همراه داشته و تجربیات قبلی بیانگر آن است که قیمت گذاری در بازار کالا و خدمات باید به طور حتم از طریق عرضه و تقاضا شکل بگیرد و به هیچ عنوان دولت نباید با ورود در قیمت گذاری ها، دخالتی را در تعیین قیمت کالاها داشته باشد.

رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار افزود: دولت ها همواره در شرایطی که بازار با التهاب یا کمبود کالا مواجه می شود به قیمت گذاری روی آورده اند که شاید در چند قلم کالای خاص آن هم به صورت کاملا مقطعی بتوان اثراتی در رویه بازار داشت اما در یک رویکرد کلی قطعا در پیش گرفتن سیاست قیمت گذاری دستوری به رانت، دو نرخی شدن بازار و التهاب منجر می شود.

مخالفت روایات مربوط به بازار با قیمت گذاری

مصباحی مقدم با تاکید بر اینکه قیمت گذاری های دولتی پذیرفتنی نیست، گفت: این موضوع دقیقا با روایات مربوط به اداره بازار منافات دارد و حتی در مبانی دینی مورد تاکید قرار گرفته است که به هیچ عنوان دخالتی در قیمت گذاری ها صورت نگیرد.

رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید بر اینکه بنابر چنین روایاتی نباید هیچگونه مداخلاتی در معاملات بازار صورت پذیرد، گفت: دخالت های صورت گرفته در بازار مضر است و در صورتی که در برهه ای از زمان با افزایش یا کاهش تقاضا در بازار مواجه شویم قیمت ها خود را بنابر تقاضای موجود در بازار تنظیم خواهند کرد.

وی با بیان اینکه باید اجازه داد تا بازار سرمایه به صورت خودکار عمل کند و در این میان زمینه رفع عیوب بازارها نیز فراهم شود، افزود: یکی از مشکلات موجود در بازارهای سنتی مساله تبانی است، گروهی که اقدام به تبانی در بازار می کنند روند معاملات را تخریب و منجر به بهم ریختگی مکانیزم بازار می شوند که با تمرکز معاملات در بازار سرمایه به دلیل شفافیت بالا، این مسائل به حداقل ممکن می رسد.

سودجویان مخالف عرضه سیمان در بورس کالا

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه به عرضه سیمان در بورس کالا اشاره کرد و گفت: از گذشته هر محصول و صنعتی که در مسیر شفافیت قرار گرفته با مقاومت هایی همراه شده که امروز نیز صدای برخی مخالفان با عرضه سیمان به گوش می رسد؛ این افراد، مخالف ایجاد شفافیت در معاملات و کشف قیمت محصول سیمان هستند، بنابراین از هیچ اقدامی برای جلوگیری از عرضه سیمان در بورس کالا کوتاهی نمی کنند.

مصباحی مقدم ادامه داد: به هیچ عنوان نباید قبول کرد که عرضه سیمان در بورس کالا تضعیف و معاملات آن در بازار غیرشفاف و سنتی صورت گیرد بلکه باید اقدامی صورت گیرد تا کل سیمان مانند هر کالای استاندار دیگری در بورس کالا عرضه و معاملات آن در بازار سرمایه انجام شود.

او مساله احتکار و عرضه های کمتر از میزان تعهد در بورس کالا را یکی از مشکلات قدیمی بازار سرمایه عنوان کرد و گفت: کاهش عرضه محصولات مختلف در برهه هایی خاص از شرایط اقتصادی کشور همواره وجود داشته که شماری از تولیدکنندگان با عرضه بخشی از محصولاتشان در بازار آزاد به التهاب بازار دامن زده اند؛ البته شفافیت معاملاتی بورس به سیاست گذار کمک می کند تا میزان عرضه شرکت ها را رصد کرده و تصمیم های درست در جهت تنظیم بهینه عرضه و تقاضا را رقم بزنند.

به گفته رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، عرضه بخشی از محصولات در بازار غیررسمی و غیرشفاف، اقدامی اشتباه و مخرب است و اگر قرار است کالایی در بازار سرمایه عرضه شود باید همه ظرفیت تولید آن وارد این بازار  شود تا همه از منافع واقعی سازی قیمت ها و حذف رانت در اقتصاد بهره مند شوند.

مصباحی مقدم در پایان به بخش خریداران محصولات از بورس کالا اشاره کرد و گفت: بحث رصد و شفافیت معاملات بورس کالا علاوه بر حوزه عرضه کنندگان در بخش خریداران نیز وجود دارد و باید رویه ای ایجاد شود تا میزان خرید و مصرف نیز به صورت سیستمی گزارش شود تا دیگر امکان فعالیت های واسطه ای برخی خریداران با مجوز نهادهای بیرونی از بازار سرمایه وجود نداشته باشد.